Wsparcie rodziny

Formy wsparcia:
Asystent rodziny

Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nałożyła na gminy obowiązek udzielania pomocy rodzinom przeżywającym trudności i ich  dzieciom. Pomoc owa realizowana jest poprzez działania asystenta rodzinnego, który wspiera rodziny w przezwyciężaniu trudności związanych z opieką i wychowaniem małoletnich dzieci.

Asystent  rodziny to  przede wszystkim pomocnik, doradca, który otacza rodzinę wsparciem i wzbudza w niej wiarę w swoje możliwości oraz motywuje do podejmowania działań, które do tej pory uznawane były za niemożliwe. Asystent pracuje z całą rodziną i za jej zgodą w miejscu zamieszkania. Oferuje indywidualną pomoc służącą rozwojowi kompetencji poszczególnych członków rodziny, zarówno rodziców jak i dzieci.

Obowiązki asystenta rodziny

Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r.

Art. 15. 1. Do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:

1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym;

2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;

3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;

4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;

5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;

6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;

7) wspieranie aktywności społecznej rodzin;

8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;

9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;

10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;

11) udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;

12) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;

13) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;

13a) realizacja zadań określonych w ustawie z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. poz. 1860);

14) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;

15) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku, i przekazywanie tej oceny podmiotowi;

16) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;

17) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;

18) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;

19) współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą, o których mowa w art. 9a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1390), lub innymi podmiotami, których pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną.

Przykładowe formy wsparcia oferowane przez asystenta rodziny:

doradztwo w zakresie form i miejsc wsparcia,

poradnictwo oferowane kobietom w ciąży i ich rodzinom,

poradnictwo w zakresie pielęgnacji i opieki nad niemowlęciem,

pomoc w codziennej organizacji życia rodziny, planowanie sposobów spędzania wspólnie wolnego czasu,

nauka sprawnego wykonywania obowiązków domowych,

doradztwo w zakresie zarządzania budżetem domowym,

informowanie, jak działają urzędy, placówki wsparcia rodziny i dziecka,

pomoc w sprawach urzędowych, wspieranie rodziny w kontaktach z pracownikami szkoły, przedszkola, sądu, poradni, przychodni, policji, urzędów i innych instytucji,

pomoc w zakresie możliwości podniesienia kwalifikacji zawodowych i poszukiwaniu pracy.

Aby otrzymać wsparcie asystenta rodziny należy złożyć wniosek do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Spytkowicach, na podstawie którego pracownik socjalny przeprowadzi wywiad środowiskowy.

Asystent rodziny Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Spytkowicach

mgr Agnieszka Księżopolska

kontakt codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach 7.30 – 9.30 pod nr telefonu 8791715 wew. 23

Rodzina wspierająca

Działania rodzin wspierających określa art. 29 – 31 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzina może zostać objęta pomocą rodziny wspierającej. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w:

opiece i wychowaniu dziecka;

prowadzeniu gospodarstwa domowego;

kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.

Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka (np. sąsiedzi, dziadkowie, krewni, znajomi), które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo.

Rodzina wspierająca nie otrzymuje wynagrodzenia z tytułu pełnienia tej funkcji, ale może otrzymywać zwrot niektórych kosztów związanych z udzielaniem wsparcia.

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Spytkowicach zaprasza do współpracy rodziny, które chciałyby zostać rodzinami wspierającymi rodzin mających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.

Rodzinę wspierającą ustanawia się po uzyskaniu pozytywnej opinii Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej  na podstawie przeprowadzonego przez pracownika socjalnego wywiadu środowiskowego.

Z rodziną wspierającą zawierana jest umowa, która określa zasady wspierania, a także możliwość zwrotu kosztów związanych z udzielaniem pomocy.

Rodzina zastępcza

 to przejściowa forma opieki nad dzieckiem, które zostało częściowo lub całkowicie jej pozbawione. Rodzina zastępcza, sprawując osobistą opiekę, w wypełnianiu swoich funkcji kieruje się dobrem przyjętego dziecka i poszanowaniem jego praw. Zapewnia dziecku:

całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności poprzez zaspokajanie jego potrzeb bytowych, rozwojowych, emocjonalnych, społecznych oraz religijnych,

zapewnia dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych,

zapewnia kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych; rozwój uzdolnień i zainteresowań,

umożliwia kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba że sąd postanowi inaczej.

Rodziny zastępcze dzielą się na:

Rodziny spokrewnione  – w których opiekę i wychowanie nad dzieckiem przejmują członkowie rodziny dziecka zobowiązani do jego alimentacji, tj. wstępni dziadkowie lub rodzeństwo.

Rodziny niezawodowe  – tworzone są przez małżeństwo lub osobę niepozostającą w związku małżeńskim niebędące wstępnymi lub rodzeństwem dziecka, w tym przez osoby z dalszej rodziny lub też zupełnie obce (niespokrewnione z dziećmi).

Rodziny zawodowe – pełniące funkcję pogotowia rodzinnego oraz specjalistyczne. W zawodowej rodzinie zastępczej umieszcza się dzieci na pobyt długoterminowy lub – w przypadku rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego – na pobyt okresowy, do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej niż na okres 4 miesięcy (w szczególnych sytuacjach pobyt może być przedłużony do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o powrót dziecka do rodziny, przysposobienie lub umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej).

Rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna –  obejmuje opieką w szczególności dzieci niedostosowane społecznie oraz dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, tj. z różnymi dysfunkcjami, problemami zdrowotnymi wymagającymi szczególnej opieki i pielęgnacji, a także małoletnie matki z dziećmi.

Rodzinę zastępczą tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej. Pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone osobom, które:

– dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,

– przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

– są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,

– nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie została im ograniczona ani zawieszona,

– wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku, gdy taki obowiązek został na nich nałożony,

– nie są ograniczone zdolności do czynności prawnych,

– mają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym: rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań oraz wypoczynku i organizacji czasu wolnego.

– nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej, co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.

Kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej oraz rodziny zastępczej niezawodowej obowiązani są posiadać świadectwo ukończenia szkolenia, organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej lub na jego zlecenie, przez inny podmiot.

Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej może odbyć się w dwojaki sposób. Najczęściej i co do zasady, umieszczenie to następuje na podstawie orzeczenia sądu. W takiej sytuacji kandydaci na rodziców zastępczych składają do sądu opiekuńczego (sąd rejonowy – wydział rodzinny i nieletnich) wniosek o ustanowienie ich rodziną zastępczą dla konkretnego dziecka lub zgłaszają swoją gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej bez wskazywania konkretnego dziecka.

Jednakże w przypadku pilnej konieczności zapewnienia dziecku opieki zastępczej umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej jest możliwe na wniosek lub za zgodą rodziców dziecka, na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej między rodziną zastępczą a starostą właściwym ze względu na miejsce zamieszkania tej rodziny. W takiej sytuacji starosta ma obowiązek niezwłocznego zawiadomienia sądu. Z dniem uprawomocnienia się orzeczenia sądu regulującego sytuację dziecka umowa, o której mowa powyżej wygasa.

Rodzinie zastępczej przysługuje comiesięczne świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka w wysokości odpowiedniej do sprawowanej formy opieki, tj.:

694 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej,

1052 zł miesięcznie – w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej lub rodzinie zastępczej niezawodowej.

Ponadto rodzinie zastępczej starosta może przyznać:

dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka w wieku od 6. do 18. roku życia – raz w roku;

świadczenie na pokrycie:

niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo,

wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo,

środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego – rodzinie zastępczej niezawodowej i zawodowej,

świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego – raz do roku – rodzinie zastępczej zawodowej.

Pełnoletni wychowanek rodziny zastępczej może za zgodą rodziców zastępczych pozostać w rodzinie, która pełniła funkcję rodziny zastępczej również po osiągnięciu pełnoletności nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia i pod warunkiem, że się uczy. W tym przypadku rodzinie nadal wypłacana jest wyżej opisana pomoc pieniężna.

Rodziny zastępcze mogą zrezygnować z przysługującej pomocy pieniężnej. W przypadku gdy rodzina zastępcza nie ponosi kosztów utrzymania dziecka w związku z jego pobytem w domu pomocy społecznej lub innej placówce całodobowej opieki, otrzymuje pomoc pieniężną w wysokości 20% przysługującego jej świadczenia.